Examinando por Autor "Berro Urrizelki, Ane"
Mostrando 1 - 8 de 8
Resultados por página
Opciones de ordenación
Ítem Basque impersonals in comparison(De Gruyter Mouton, 2022) Fernández Fernández, Beatriz; Berro Urrizelki, AneThe Basque impersonal is a detransitivized construction that resembles middles, passives and impersonals. In this construction, the thematic object is the grammatical subject, which bears absolutive case and triggers absolutive agreement, and the auxiliary selected is izan ‘be’. At the same time, there is an implicit agent that is syntactically active even though it is not realized as an ergative argument with corresponding ergative agreement. In this article, we compare the Basque impersonal with the middle, the passive of languages like English, and subject-suppressing impersonals (as in Polish), and we show that it is more similar to the passive and subject-suppressing impersonals, given that (i) in the Basque impersonal, the event is instantiated, (ii) it can be used with more predicate classes, and (iii) it allows dative-marked second objects, among other properties. Similarly, like in English-type passives and subject-suppressing impersonals, the implicit agent of the Basque impersonal is syntactically active, as it can license agent-oriented modifiers and control adjunct purpose clauses. Nevertheless, there are other properties in which these constructions differ; for instance, the implicit agent must be interpreted as human, unlike in passives, and the grammatical subject cannot be other than 3rd person, something attested neither in passives nor in subject-suppressing impersonals. In light of this distribution, we consider the Basque impersonal to be located somewhere in between middles, passives and subject-suppressing impersonals as far as its syntactic properties are concernedÍtem Bihurkari eta elkarkari iragangaitzak inpertsonal eta inkoatiboekiko konparazioan(Udako Euskal Unibertsitatea, UEU = Universidad Vasca de Verano, 2024) Bilbao Hernández, Kristina; Berro Urrizelki, Ane; Fernández Fernández, BeatrizLan honetan egitura bihurkari eta elkarkari iragangaitzak aztertuko ditugu inpertsonal eta inkoatiboekiko konparazioan. Egitura horiek guztiek itxura bera dute kasuari, komunztadurari eta aditz laguntzailearen txandakatzeari dagokienez, baina ez dute jokabide sintaktiko bera. Lanean zehar, egitura inpertsonal eta inkoatiboak ezaugarritzeko literaturan baliatu diren irizpideak eramango ditugu bihurkari eta elkarkari iragangaitzen azterketara. Erakutsiko dugunez, bihurkari eta elkarkari iragangaitzek kanpo-argumentu bat dutela dirudi, inpertsonalek bezalaxe (eta inkoatiboek ez bezala). Alabaina, beste ezaugarri batzuetan, hala nola inpertsonalen ageriko argumentuaren pertsona-murriztapenean, bihurkari eta elkarkariek ez dute inpertsonalekin bat egiten eta inkoatiboen antzeko jokabidea erakusten dute. Azkenik, inpertsonal eta inkoatiboetan ez bezala, egitura bihurkari eta elkarkari iragangaitzetan ageriko argumentu bakarrak kanpo-argumentua dirudiela erakusten duten ebidentziak jasoko ditugu.Ítem Connexions bascocatalanes: les impersonals de subjecte suprimit(Publicacions de l'Abadia de Montserrat, 2024) Fernández Fernández, Beatriz; Berro Urrizelki, Ane; Pérez Saldanya, ManuelEn aquest article analitzarem les impersonals de subjecte suprimit (ang. subject-suppressing impersonals; Blevins 2003), és a dir, les construccions amb un subjecte implícit i indefinit. Aques- tes construccions han rebut el nom de impersonals en basc (Rodet 1992; Ortiz de Urbina 2003; Fernández & Berro 2021) i s’han designat oracions pronominals de subjecte inespecífic en català (Bartra 2002). En totes dues llengües, aquestes construccions impersonals han estat considerades intransitives, ja que, en comptes de dos arguments, només se n’explicita un (o cap). Com a exponent de la intransitivitat d’aquestes construccions, en basc es fa servir l’auxiliar intransitiu izan ‘ser’ en comptes del transitiu *edun ‘haver’. En català, per la seva banda, aquestes construccions presenten el clític pronominal es. En aquest article tractarem de mostrar que, en aquestes construccions, el subjecte suprimit és sintàcticament actiu en totes dues llengües i que, per tant, les construccions poden ser considerades tipològicament com a impersonals de subjecte suprimit (Blevins 2003)Ítem Las construcciones impersonales de sujeto suprimido del gascón(Universidad de Murcia, Área de Filología Románica, 2024-02-20) Fernández Fernández, Beatriz; Berro Urrizelki, Ane; Suïls Subirà, JordiEn este artículo analizamos las construcciones pronominales de sujeto indeterminado del gascón (Romieu, Bianchi 2005), que se caracterizan por la presencia del pronombre se. Estas construcciones podrían considerarse oraciones pasivas y el pronombre se, por su parte, un detransitivizador. Alternativamente, podrían también tipificarse como impersonales de sujeto suprimido (Blevins 2003). Esta es la hipótesis que defendemos aquí, para lo cual mostramos que se trata de construcciones transitivas con un sujeto suprimido que está semánticamente presente y sintácticamente activo. Si esta es, como presumimos, la hipótesis correcta, entonces las impersonales del gascón podrían clasificarse junto a las construcciones con se/si de lenguas románicas como el italiano (Cinque 1988), el catalán (Bartra 2002) o el español (Mendikoetxea 1999; Ormazabal, Romero 2019), sino también junto a las impersonales de lenguas sin afiliación genética como el vasco (Ortiz de Urbina 2003; Fernández, Berro 2021; Berro, Odria, Fernández 2022).Ítem -KAdun adberbioez haratago: apurka-apurka baina beti aurreraka(Euskaltzaindia, 2024) Berro Urrizelki, Ane; Fernández Altonaga, CeciliaLan honetan, -KA atzizkiak zenbait gramatika-kategoriatako osagaiekin elkartzean sorra-razten dituen interpretazioak aztertu ditugu, hots, -KAdun kuantifikatzaileetan (dozenaka), aditzetan (saltoka) eta adposizioetan (etxeraka) dituena, eta testuinguru horietan guztietan duen erabilerari, adberbioa izatetik harago doan azalpena eman diogu, kasu guztiok ezauga-rritzeko gai den azalpen bateratua. Proposatu dugu, morfema horren zeregina [+ plural] tasuna gaineratzea dela, eta hala, bere egitekoa ez dela, euskarazko hainbat gramatikatan adierazi den bezala, beste kategoria batzuetatik eratorritako adberbioak sortzea, baizik eta, [+ plural] tasuna gaineratuz, erreferentzia metagarria duten osagaiak sorraraztea.Ítem No es veuen, però existeixen: ausats implícits en les causatives indirectes del català, l’occità i el basc(Institut d'Estudis Catalans, 2025) Fernández Fernández, Beatriz; Berro Urrizelki, Ane; Suïls Subirà, Jordi; Pérez Saldanya, ManuelEn aquest article analitzem les causatives indirectes del català, l’occità aranès i el basc. En aquestes construccions, el causat és implícit, però es comporta com el causat explícit de les causatives del tipus faire-infinitiu (Kayne 1975). Com mostrarem en l’article, aquest argument no sols és semànticament present, sinó també sintàcticament actiu, com es dedueix del seu comportament pel que fa als criteris següents: (i) el lligam d’una anàfora inalienable; (ii) el control de predicats secundaris; (iii) el control del subjecte d’una oració final no finita, i per últim, (iv) el bloqueig del clític o de la concordança de qualsevol altre argument datiu. Per tot això, aquest causat implícit és un argument i no pas un adjunt, a diferencia del causador, que es marca amb la preposició per de les construccions del tipus faire-par (Kayne 1975) del català (Fontich 2021) i l’occitàÍtem Person matters in impersonality(John Wiley & Sons Ltd., 2022-05-22) Berro Urrizelki, Ane; Odria Tudanca, Ane; Fernández Fernández, BeatrizThe Basque impersonal is a detransitivized construction where the internal argument is the only overt argument and the external argument, although semantically present, does not have any morphological reflex. This article argues that, despite its intransitive shape, the impersonal involves a particular kind of Voice projection that we term defective. For case and agreement, being defective means having no uninterpretable ϕ features and no Case to assign. However, a silent person pronoun is introduced in its specifier position, and thus, there are two arguments within VoiceP. The two arguments compete to value the ϕ features of the next functional head, namely T. With this analysis we account for the main properties of the impersonal, such as the syntactic activeness of the implicit external argument and the person constraint on the internal argument.Ítem Subjektu ezabatuko inpertsonalak: euskara, katalana eta gaztelania, gai beraren gaineko bariazioak(Diputación Foral de Guipúzcoa = Gipuzkoako Foru Aldundia, 2023) Fernández Fernández, Beatriz ; Berro Urrizelki, Ane; Pérez Saldanya, Manuel ; Ortiz de Urbina, JonLan honetan subjektu ezabatuko inpertsonalak aztertu ditugu, alegia, subjektu in-plizitua eta zehaztugabea duten egiturak. Euskaraz zein katalanez, egitura horiek iragangaiztutzat hartu izan dira, aditz iragankorren kasuan argumentu bi gabe, bakarra ahoskatzen delako. Euska-raz, *edun aditz laguntzailearen ordez izan erabiltzen da, eta katalanaren kasuan ES klitikoa gai-neratzen da. Lan honetan erakusten dugu egitura hauetan subjektua sintaktikoki indarrean dagoela eta, hortaz, Blevinsen (2003) subjektu ezabatuko inpertsonaltzat hartu behar direla. Nolanahi ere, morfologiak bestela pentsatzera eramaten gaitu kasu batzuetan: katalanez zein gaztelaniaz, ES/SE-egituretako gai argumentuak subjektu baten modura jokatzen du batzuetan, aditz laguntzailearekin komunztadura egiten duelako eta klitikorik onartzen ez duelako.